Objawy i diagnostyka schorzeń w dolnym odcinku kręgosłupa
Ból krzyżowy może wyglądać i przebiegać inaczej u każdej osoby. Dlatego, aby wstępnie scharakteryzować podłoże dolegliwości, należy określić następujące czynniki:
- czas trwania – może trwać krótko i ustąpić w ciągu kilku godzin lub dni albo trwać miesiącami, a nawet latami,
- lokalizacja – ból często nie jest zlokalizowany tylko w jednym miejscu, lecz promieniuje także do kończyn dolnych,
- natężenie – od lekkiego pobolewania do rwącego bólu, który uniemożliwia normalne funkcjonowanie,
- okoliczności, które nasilają dolegliwości – określenie, czy wzmagają się one w ruchu lub spoczynku, przy zgięciu albo wyprostowaniu pleców, w nocy czy po przebudzeniu,
- czynniki towarzyszące – pojawiać może się ogólne osłabienie, gorączka czy spadek masy ciała.
Pamiętaj, że bólowi dolnej części pleców mogą towarzyszyć także inne objawy, wymagające pilnej interwencji lekarza:
- szczególne nasilenie dolegliwości w godzinach nocnych,
- trudności w chodzeniu lub utrzymywaniu pozycji stojącej,
- sztywność i drętwienie kończyn dolnych,
- ból w trakcie kaszlu lub kichania,
- choroba nowotworowa lub inna ciężka choroba współistniejąca,
- silne, nieustępujące dolegliwości (nawet podczas spoczynku),
- przebyty w ostatnim czasie zabieg operacyjny (szczególnie urologiczny lub ginekologiczny).
Chociaż każdy z tych czynników może występować samodzielnie, to gdy dolegliwości pleców są powiązane z którymkolwiek z wymienionych objawów, należy jak najszybciej skontaktować się ze specjalistą. Pilne działanie jest szczególnie zalecane, ponieważ symptomy te mogą być zwiastunem poważnych problemów zdrowotnych, którym należy bezzwłocznie przeciwdziałać. Dlatego też, nawet pojedynczy objaw z powyższej listy może wymagać natychmiastowej oceny medycznej, aby uniknąć potencjalnych powikłań i zapewnić właściwe leczenie.
Lekarz stawia diagnozę w oparciu o wywiad z pacjentem, analizę układu ruchu, badanie neurologiczne, a w razie takiej konieczności – dodatkowe badanie obrazowe lub laboratoryjne. Zalecane są one w przypadku, gdy istnieje podejrzenie, że ból może mieć poważne podłoże lub nie mija, nawet mimo stosowania leczenia. Wówczas wykonuje się m.in. badanie radiologiczne (czyli RTG), a w niektórych sytuacjach (np. w przypadku podejrzenia zwężenia kanału kręgowego) także tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny.